Retronauta.pl > Wieże do produkcji śrutu
2016-01-08 Wieże do produkcji śrutu
Dawniej do produkcji metalowego śrutu używano wysokich wież.
Wieża do produkcji śrutu w Bristolu (grafika: Wiki (CC))
Technologia
Śrut, czyli drobne metalowe kulki o wielkości kilku milimetrów, produkowano lejąc rozgrzany ołów przez zestaw sit dzielących masę ołowianą na małe kropelki a potem pozwalając rozgrzanym, płynnym kroplom spadać swobodnie w pustej wysokiej wieży.
Śrut wykorzystywany był i jest jako amunicja oraz balast (grafika: Wiki (CC))
Do uzyskania podczas lotu kulistego kształtu zaprzęgano do pracy zjawiska fizyczne jak napięcie powierzchniowe i kohezja. Kulki spadały już zastygłe w swojej postaci.
Powstawanie kuleczek śrutu podczas spadku swobodnego wewnątrz wieży (grafika: Wiki (CC))
Wieże do produkcji śrutu w Berlinie (z lewej) i Hann (z prawej) (grafika: Wiki (CC))
Polska
W Polsce jako wieżę do produkcji śrutu wykorzystywano m.in. wybudowaną w latach 1911-1912 wieżę ciśnień w Katowicach.
Wieża w Katowicach (grafika: Wiki (CC))
Stojąca niedaleko stawu wieża w Borkach jest pozostałością po hucie cynku i widoczna jest z trasy szybkiego ruchu Sosnowiec - Katowice. Należała do kompleksu Zakładów Metali Kolorowych Szopienice. W latach 60. XX wieku zaczęto w wieży produkować śrut strzelniczy z ołowiu. Na samej górze wieży znajdował się piec do topienia ołowiu. Na dole była wanna z wodą, do której po locie wpadały kulki śrutu i zastygały. Kulki były potem kalibrowane, szlifowane, pakowane i trafiały do sprzedaży.
Zachowane wieże do produkcji śrutu w Europie
| Wysokość | Nazwa | Kraj | Lokalizacja |
| 68 m | Wieża wodna | Polska | Katowice, ul. Korczaka |
| 56 m | Wieża fabryki śrutu Simona Wallnera | Austria | Arnoldstein koło Arnoldstein, Karyntia |
| 67 m | Schrottenturm | Austria | Klagenfurt, Karyntia |
| Austria | Villach, Karyntia | ||
| 42 m | Wieża fabryki Jagd-Schrot & Hagel-Fabrik Häntler & Natermann | Niemcy | Drochtersen, Dolna Saksonia |
| Schrotturm | Niemcy | Barnkrug, Dolna Saksonia | |
| 40 m | Fährenpfortenturm | Niemcy | Hann, Dolna Saksonia |
| 40 m | Zündhütle fabryki amunicji Gustav Genschow & Co. | Niemcy | Karlsruhe, Badenia-Wirtembergia |
| Niemcy | Schweinfurt, Bawaria | ||
| 47 m | Niemcy | Tangermünde, Saksonia-Anhalt | |
| Pispalan haulitorni | Finlandia | Pispala | |
| Łotwa | Daugavpils | ||
| 46 m | Belgia | Bruksela | |
| 43 m | Cheese Lane Shot Tower | Wielka Brytania | Bristol, Anglia |
| 41 m | Chester Shot Tower | Wielka Brytania | Boughton, Anglia |
Wieże do produkcji produkcji śrutu działały do ok. lat 70. XX wieku.
Wsparcie
Wesprzyj dalszy rozwój serwisu internetowego Retronauta.pl. Nie blokuj i reaguj na reklamy, sprawdź poniższe strony naszych partnerów. W ten sposób zapewniasz sobie dalsze wiadomości z przeszłości za darmo.
| Retronauta.pl na serwisach społecznościowych: | |