Retronauta.pl > OMEGA - globalny system nawigacji przed GPS (1968-1997)
2015-12-05 OMEGA - globalny system nawigacji przed GPS (1968-1997)
Przed nastaniem ery dzisiejszej nawigacji satelitarnej przez ponad ćwierć wieku globalny system radionawigacji OMEGA umożliwiał ustalenie pozycji z dokładnością do 1,8 km.OMEGA to fachowo tzw. hiperboliczny system radionawigacji. W przeciwieństwie do GPS, który bazuje na nadajnikach umieszczonych na orbicie wokołoziemskiej, system OMEGA bazował na nadajnikach radiowych umieszczonych na powierzchni Ziemi.
Podobnie jak późniejszy GPS odbiornik nawigacji OMEGA zbierał sygnał z kilku nadajników, ale stałych na powierzchni ziemi
W ramach systemu OMEGA na całym świecie umieszczono 8 nadajników:
- Aldra, Norwegia (oznaczony literą A)
- Monrovia, Liberia (B)
- Hawaje, USA (C)
- La Moure, Północna Dakota, USA (D)
- wyspa Reunion (E)
- Golfo Nuevo, Argentyna (F)
- Victoria, Australia (G)
- Tsushima, Japonia (H)
Mapa nadajników systemu Omega (grafika: William Rankin (CC))
Nadajniki wysyłały na zmianę krótkie sygnały radiowe na bardzo długich falach radiowych (ang. very low frequency, w skrócie VLF) w częstotliwościacjch od 10 do 14 kHz, co przy nawet niewielu nadajnikach umożliwiało odbiór na całym świecie. Fale bardzo długie bowiem rozchodzą się na duże odległości jako fale powierzchniowe. Zasięg maksymalny wysyłanych sygnałów wynosił do 10 000 mil morskich (18 500 km). Stacje nadawcze systemu OMEGA były ogromne. Ich maszty miały wysokość nawet ponad 400 m.
Antena sytemu OMEGA w Tsushima w 1977 roku (grafika: Wikipedia (CC))
Początkowo system OMEGA pozwalał na uzyskanie położenia z dokładnością 2-4 mil morskich, potem zaś do 1 mili morskiej (1,85 km).
Morski odbiornik systemu nawigacji OMEGA
Podobnie jak późniejszy GPS także system OMEGA miał rodowód wojskowy. W 1968 roku amerykańska marynarka wojenną United States Navy uruchomiła 2 pierwsze stacje (Północna Dakota i Hawaje), potem w 6 zaprzyjaźnionych krajach.
System też miał być wykorzystywany przez amerykańskie bombowce zmierzające przez Antarktykę nad teren Rosji. Także amerykańskie okręty podwodne, aby odpalić swoje pociski balistyczne potrzebowały wprowadzenia do nich dokładnego miejsca startu. Pozycje uzyskane przez OMEGĘ pomagały w korygowaniu własnego inercyjnego systemu nawigacyjnego. Co ciekawe ponieważ fale VLF mogą przenikać przez wodę morską, możliwa była nawigacja okrętów podwodnych zanurzonych na niewielkich głębokościach. Fale bowiem wnikały w słoną oceaniczną wodę na głębokość do 10-20 m.
Z czasem system OMEGA udostępniony został do użytku również żegludze i lotnictwu cywilnemu i z systemu zaczęły korzystać cywilne statki oraz samoloty.
W Norwegii 3500 m antena sytemu OMEGA została umieszczona w poprzek fiordu (grafika: DigitaltMuseum)
Wyłącznie systemu OMEGA nastąpiło 30 września 1997 roku. Wyparty został przez system nawigacji satelitarnej GPS, który dostarczał znacznie większej dokładności.
W Rosji powstał podobny system, który nazywał się Alpha (RSDN-20). Co ciekawe - dział do 2014 roku.
Wsparcie
Wesprzyj dalszy rozwój serwisu internetowego Retronauta.pl. Nie blokuj i reaguj na reklamy, sprawdź poniższe strony naszych partnerów. W ten sposób zapewniasz sobie dalsze wiadomości z przeszłości za darmo.
| Retronauta.pl na serwisach społecznościowych: | |